If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Jeżeli jesteś za filtrem sieci web, prosimy, upewnij się, że domeny *.kastatic.org i *.kasandbox.org są odblokowane.

Główna zawartość

Piramidy finansowe

Piramidy finansowe. Stworzone przez: Sal Khan.

Chcesz dołączyć do dyskusji?

  • Awatar marcimus purple style dla użytkownika erobakiewicz
    w zasadzie banki funkcjonuja tak samo tzn. totalne wycofanie funduszy powoduje bankructwo w szczegolnosci banki inwestycyjne. Co prawda banki inwestuja te pieniadze i maja realne zyski, jednak co do zasady to opiera sie to na wiarygodnosci. Jednoczesnie istnieje silna i o ile naszym celem jest wylacznie zysk racjonalna motywacja by nie inwestowac poniewaz jezeli nasza plynnosc nie jest zagrozona nieinwestowania w krotkim okresie czasu jest mniej ryzykowne niz inwestowanie. Nikt tego nie robi, ale sa sposoby by markowac inwestycje dokonujac wymian fikcyjnych papierow wartosciowych tak jak mialo to miejsce przed 2008 i jak ma to miejsce dalej.
    (1 głos)
    Awatar Default Khan Academy avatar dla użytkownika
Rozumiesz angielski? Kliknij tutaj, aby zobaczyć więcej dyskusji na angielskiej wersji strony Khan Academy.

Transkrypcja filmu video

Prawdopodobnie już kiedyś słyszeliście określenie "schemat Ponziego", pozwólcie mi to zapisać i w tym filmie spróbujemy wyjaśnić co kryje się za tym pojęciem. Możecie się domyślać, że jest to jakiś rodzaj oszustwa gdzie bierzecie pieniądze jednej osoby i przekazujecie innej ale spróbujemy pokazać namacalny przykład tego jak naprawde to działa. Mam tutaj dwa zdjęcia prawdopodobnie dwóoch najbardziej znanych osób używających "schematu Ponziego" Tuataj Charles Ponzi Schemat oczywiście został nazwany po nim oraz bardziej współcześnie Bernie Madoff, który prawdopodobnie przeprowadził najdłużej trwający "schemat Ponziego". Kto wie, może istnieje schemat dłuższy i o większej skali ale my jeszcze o tym nie wiemy to jest największy jaki do tej pory odkryto. Ponzi nie był pierwszą osobą, która zastwosowała "schemat Ponziego" ale zdecydowano się nazwać go po nim ponieważ był osobą, która sprawiła, że stał się tak znany To zdjęcie (policyjne) było zrobione we wczesnych latach 1900, kiedy został złapany za stosowanie schematu. Więc jak to działa? Zacznijmy z grupą inwestorów Możemy się pozbyć zdjęć tych dwóch panów. Więc powiedzymy, że używam schematu to co musze zroić to złożyć grupę inwestorów, więc to są moi inwstorzy I załóżmy, że jest kilka okresów czasu Wiec widzimy dlaczego inwestorzy prznajmniej początkowo myślą, że wszystko jest legalne Więc powiedzmy, że to jest okres czasu, więc mamy okres 1, może to są lata, pierwszy rok, drugi trzeci, czwarty, piąty Zamierzam zapisać to co każdy inwestor zapisze ile pieniędzy każdy z nich myśli, że mam ze sobą, osobą używającą "schematu Ponziego" i potem pokaże dokłanie ile pieniędzy mam i jak mogę uciec nie pozwalając się zorientowąc pierwszemu inwestorowi, że jest to nielegalne. Powiedzmy więc, że mam inwestora A Więc to będą postrzegane powólcie mi zrobić to w innym kolorze postrzegane zasoby inwestorów lub postrzegana wartość I tutaj napiszę całkowitą wartość. ` więc możesz sobie wyobrazić, że to jest faktyczna ilość gotówki, którą mam. Więc mamy inwestora A na niebiesko i powiedzmy, że w jednym roku da mi 10.000$ I ja powiem, że mam pewny sposób na podowjenie tych pieniędzy w drugim roku. Wiec w drugim roku nie robię nic z pieniędzmi i praktycznie mogę wydawać je jak chce na jachty, ekstrwagancki garnitur i cokolwiek Ale po prostu powiedzmy, że trzymam pieniądze na koncie bankowym więc wiecie, on daje mi 10,000 i nic z tym nie robię nic z tymi pieniędzmi Nawet nie zarabiam na odsetkach Nawet nie wpłacam ich na konto wpycham je w mój materac. Więc tak naprawdę po roku jest cały czas 10,000 ale przyzekłem inwestorowi, że mam genialny schemat który sprawi, że będzie miał dwa razy więcej w roku i wysyłam mu oświadczenie, które pokazuje, że jego 10 000 to teraz 20 000 I czuję się z tym dobrze bo wiem, że on będzie tak podekscytowany podwojeniem pieniędzy, że będzie chciał zostawić je u mnie ponieważ będzie miał nadzieje, że kwota znów się podwoi. I zrobi nie tylko to ale także pójdzie do klubu sportowego popisać się przed przyjaciółmi o ile lepiej poradził sobie ze swoją inestycją od nich. .` Więc przekona innych ludzi do przyłączenia się. Powiedzmy więc, że przkonał inwestora B, żeby się przyłaczył Inwestor B patrzy na oświadczenie i mówi: hej ten koleś prowadzący to -załóżmy, że nie wie, że to piramida finansowa mówi: wyaje się, że Sal wie co robi podwoił pieniądze inwestora A w jeden rok. Dam mu dużo pieniędzy, powiedzmy, że dam mu 15 000 w drugim roku Więc jaka jest faktyczna wartość, którą mam w drugim roku Mam 10 000 od inwestora A i 15 000 Więc w sumie mam 25 000 To jest faktyczna ilośc jaką mam na swoim koncie bankowym Zakladając, że nie wydaje pieniędzy na jachty i fantazyjne garnitury Ale całkowita postrzegana wartośc, zapiszę to inną linią, jeżeli wszyscy chcieliby ilość pieniędzy jaką myślą, że mogą odzyskac, musiałbym wypłacić 35 000 Ale wiemy, że tak się nie stanie bo ludzie myślą, że jestem tak świetym inwestorem, że będą chcieli żeby ich pieniądze się mnożyły tak długo jak to możliwe Więc już widać rozbieżność Jest tylko 25 000 na małej kupie pieniedzy jaką zebrałem ale ludzie myślą, że powinno być 35 000 To jest wartość postrzegana, ponieważ ten facet myśli że jego pieniądze się podwajają chociaż tak nie jest po prostu tutaj leżą. Teraz powiedzmy, że w następnym roku wysyłam im oświadczenia mówią: patrz zrobiłem super inwestycje pieniądze znowu się podwoiły Więc pieniądze tego faceta, jego postrzegana wartość, dostaje oświadczenie, które pokazuje, że ma 40 000 Ten facet tutaj inwestor B otrzymuje oświadczenie, które stwierdza, że ma 30 000 I potem wracają do klubu sportowego i sprawiają, że włącza się inwestor C Mówią: spójrz we dwóch sprawdziliśmy tego człowieka podwoił nasze pieniądze dwa lata z rzedu prawdopodobnie też chcesz tak zrobić I inwestor C swierdza, że chce: dwójka moich kumpli wyglądających na prawowitych facetów zainwestuję tam swoje pieniądze Powiedzmy, że struktura się powieksza, zazwyczaj tak się dzieje, wiecie, normalnie nie ma tylko trzech inwestorów, będziesz mieć setki inwestorów. I im więcej sztucznych zysków otrzymasz tym więcej ludzi zechce inwestować swoje pieniądze. Więc powiedzmy, że inwestor C bierze w tym udział i inwestuje 20 000 wiec jak to rzeczywiście wygląda? Skupmy się na tym. Więc to jest pogląd na trzeci rok, ten facet właśnie zainwestował swoje 20 000 A myśli, ze ma 40 000, B myśli, że ma 30 000,więc postrzegana wartość tutaj to 40 000 plus 30 000, 70 000 20 000 to jest 90 000. To jest wartość postrzegana. Ale faktycza wartość to tylko 25 000, które mieliśmy w drugim roku, zakładając, że nic nie wydaliśmy lub nie robiliśmy z tą kwotą i dodatkowo 20 000, które wpłacił ostatni uczestnik. Więc w rzeczywistości jest 45 000. Teraz powiedzmy, że kiedy w kraczamy z okresu trzeciego do czwartego lub gdy ten facet otrzymuje swoje oświadczenie na 40 000 i to jest zupełnie ten sam okres czasu gdy ten facet włożył swoje 20 000. Powiedzmy, że osoba A stwierdza: czuję, że moja passa trwa wystarczająco długo, nie chcę igrać z losem, i chcę wziąć moje pieniądze i możesz stwierdzić, że twój schemat został rozbity, ale on będzie działał ponieważ nowi inwestorzy wpłacają wystarczająco dużo pieniędzy, aby spłacić tego faceta. Teraz mamy 45 000 faktycznej wartości nawet jeśli ludzie myślą, że jest 90 000. Więc jeśli ten facet wypłaci wszystkie swoje pieniądze, jeśli wypłaci wszystko do zera, będę miał gotówkę, aby mu zapłacić Mam 40 000 nawet jeżeli ludzie myślą ze jest 90 000. Więc odejmuję 40 000 i mam tylko 5 000 na moim koncie, jako że ten facet wypłacił swoje postrzegane pieniądze, 40 000 już nie ma, dałem facetowi gotówkę - postrzegana wartość to teraz 50 000 Więc teraz jestem dłużny 50 000, inwetorzy B i C myślą, że mają 50 000 zainwestowane ale w rzeczywistości mam tylko 5 000 na moim koncie. I prwdopodobnie w rzeczywistości wydawałem dużo pieniędzy na moje zachcianki cały czas. Ale kontynuujmy, jeszcze raz ten facet nie tylko podwoił swoje pieniądze w dwa lata, wszyscy należa do tego samego klubu sportowego. Ten facet znów podwoił swoje pieniądze, ten facet po prostu zainwestował. I teraz ten facet mówi, patrzcie ten schemat działa. To uzasadniło schemat, to jest słuszne. Ponieważ, spójrz, podwoiłem moje pieniądze przez dwa lata i byłem w stanie wypłacić pieniądze. ` Więc był w stanie wypłacić pieniądze, więc kiedy wraca do klubu sportowego, przekonuje tego faceta i tamtego, że wszystko cały czas wzrasta. I prawopodobnie inwestor D też weźmie w wtym udiał i powie: teraz kiedy widzę, że podowił moje pieniądze w dwa lata z rzędu, widzę, że to działa. Inwestor A był w stanie wypłacić swoje pieniądze, dam więcej, nawet 100 000 Możliwe, że pełno ludzi będzie chciało zainwestować 100 000. I za rok znów podwoję pieniądze. I oczywiście to nie będzie dokładnie podwojone, zwiększę to o 40 % w pierwszym roku i 30 % w następnym roku tak aby nie wyglądało to podejrzanie Chcę aby to wyglądało jak prawdziwy zysk ale ze względu na proste obliczenia powiedzmy, że znów się podwaja. Więc teraz mamy czwary rok. I ten facet wypłacił całe swoje pieniądze, ale inwestor B myśli teraz, że ma 60 000. Inwestor C myśli, że ma 40 000. I inwestor D myśli, że teraz ma 200 000. O i zaponiałem o depozycie inwestorze D. Więc kiedy zainwestuje 100 000, miałem tylko 5 000 na moim koncie, ale potem kiedy dodam 100 000 będę miał 105 000 na moim koncie bankowym po tym jak ten facet wejdzie wiecie pod koniec okresu trzeciego mozemy to sobie wyobrazic I z postrzeganą wartością, jestem winien 150 000. Wiec to co się dzieje po tym kiedy D dołącza, więc ta kwota nie jest już zgodna. Ale jak możecie zauważyć, gdy więcej pieniędzy jest inwestowane, muszę wypłacać więcej i więcej, nawer jeżeli z nimi nic nie robię Nawet jeżeli wszystkie zystki są nieprawdziwe. Więc teraz mam faktycznie 105 000 nawet jeżeli ludzie myślą: to jest koniec okresu trzeciego, pod koniec okresu czwartego co będą myśleć? Ludzie myślą, że mam 300 000 zasobów. Pozwólcie mi to zapisać. ` Ale w rzeczywistości mam wciąż 105 000 zasobów. To jest całkowita wartość. Ale zawuażcie, jeżeli ten facet lub ten facet, jeden z początkowych inwestorów chciałby wypłacić trochę swoich pieniędzy, chociaż prawdopodobnie nie chce ponieważ gdzie indziej ktoś mógłby podwoić Twoje pieniądze co rok i ten facet już pokazał, że spłaca należności. Ale nawet jeśli tamten facet lub inny chiał wypłacić pieniądze, byłbym w stanie im je dać ponieważ mam co najmniej na te cztery wypłaty. Wszystko by padło gdyby każdy spanikował lub przestraszył się i miałbym bardzo liczne wypłaty lub gdyby więcej osób wypłaciłoby pieniądze, które są w banku plus te, które są wpłacane. Więc aby "schemat Ponziego" działał i Bernie Madoff był w stanie to robić bardzo długo, musisz mieć dobre, wiarygodne i uzasadnione zyski. Chociaż nie są prawowite, muszą po prostu na takie wyglądać. .` Tak aby więcej pieniędzy było wpłacane niż wypłacane. I cała sztuka w stworzeniu "schematu Ponziego" jeżeli jesteś wyrafinowanym przestępcą nie jest po prostu trzymanie pieniędzy z jednego okresu na drugi. Cały sens jest w tym, aby brać dużo dla siebie, aby przeżyć i odkładać trochę na szwajcarskim koncie bankowym i uciec z kraju w odpowiednim momencie. W każdym razie mam nadzjeję, że wam się podobało. ` `