Przegląd: od Neo Babilonu do Persji - film z polskimi napisami

Kontynuujmy naszą super szybką podróż przez historię. I chciałbym zaznaczyć jedną rzecz, o której mówiłem już w poprzednim filmie, że chociaż rozmawiamy o historii ze starożytności, to odwołuję się też do kilku historii ze Starego Testamentu. Więc nazwijmy to religią. Powodem, dla którego to robię jest to, że religia jest wielką częścią naszej współczesnej kultury, jasne jest, że, zwłaszcza Stary Testament, jest podstawą dzisiejszych trzech głównych religii świata, więc , miejmy nadzieję, może nam to pomóc lepiej zrozumieć niektóre z tych wydarzeń ze starożytności, ponieważ wiele wydarzeń opisanych w Starym Testamencie ma kontekst historyczny. Był Babilon, było państwo nowobabilońskie. Będziemy mówić o Nabuchodonozorze. Byli faraonowie, to wszystko jest opisane w Starym Testamencie. W Starym Testamencie opisano też inne wydarzenia, które mają mniejszy kontekst historyczny, kiedy to tak naprawdę nie mamy jeszcze dowodów czy się to stało, czy też stało się to w sposób, który jest opisany w Starym Testamencie? Może z czasem uda nam się znaleźć te dowody. Jest też wiele wydarzeń, które nie są opisane w Starym Testamencie, ale jesteśmy w stanie znaleźć na nie dowody, możemy znaleźć dokumenty, teksty, hieroglify, możemy znaleźć artefakty i je datować, możemy znaleźć ruiny. A w historii zabawa polega na tym, żeby spróbować się dowiedzieć, co wiemy, a czego nie wiemy, i czy możemy stworzyć narrację, która ma sens? A z czasem, czy mówimy o wydarzeniach, o których mowa w Starym Testamencie, czy o takich, które mają duże historyczne uzasadnienie, gdy zrozumiemy więcej, te kropki mogą się trochę zmienić, albo przynajmniej nasze rozumienie tego, jak do nich doszło albo przyczynowości. Tak więc to jest jedna z najfajniejszych rzeczy w historii, i zachęcam was, by wszystko, o czym teraz usłyszycie nie brać za pewnik, tylko samemu to sprawdzić i dojść do swoich własnych wniosków. To powiedziawszy, kontynuujmy, a ja przypomnę trochę z poprzedniego filmu. Jest rok 1700 p.n.e. To czas Hammurabiego, mamy kodeks Hammurabiego, słynny, słynny, pisemny kodeks, pisemny kodeks praw. Jeśli chodzi o historie Abrahama, to ponieważ istnieją podobieństwa między Starym Testamentem i kodeksem Hammurabiego, to często umieszcza się Abrahama, jako postać biblijną, w lub tuż po czasach Hammurabiego. A więc to jest Abraham z Ur, a to migracja do Kanaanu, który ostatecznie stał się królestwem Judei i Izraela, gdzie dziś znajduje się Izrael i Palestyna, ludzie umiejscawiają tę migrację w okolicach 1200, przepraszam, w okolicach 1700 p.n.e. ponownie, mniej więcej w czasach Hammurabiego. Nie jesteśmy tego pewni. Nie ma na to zbyt wielu dowodów historycznych, ale pasuje to do kontekstu historycznego, zwłaszcza z kodeksem Hammurabiego. Teraz szybko przenieśmy się kilkaset lat dalej, jesteśmy teraz mocno po stronie religii, gdzie znajdują się historie ze Starego Testamentu. Jak dotąd nie znaleziono wielu dowodów historycznych na temat migracji narodu żydowskiego do Egiptu, słynnej historii o Józefie. Więc to jest migracja, która jest umiejscawiana zazwyczaj w okolicach 1500 roku p.n.e. 1500 p.n.e, i znowu, postawię tu znak zapytania. Tak więc, kiedy spojrzymy na naszą linię czasu, to jest Abraham jadący z Mezopotamii do miejsca, do założenia rodu, do miejsca, które ostatecznie stanie się Judeą, Izraelem. Są tam przez kilkaset lat, ma wtedy miejsce historia o Józefie, wnuku Abrahama, zostaje on wezyrem faraona, ostatecznie dołącza do niego jego rodzina, ale później naród żydowski zostaje zniewolony, według Starego Testamentu, na kilkaset lat, aż do czasu ich wyzwolenia w Księdze Wyjścia autorstwa Mojżesza, i są prowadzeni z powrotem do Judei. A więc ta część tutaj, my zdecydowanie, pozwólcie mi zakreślić to kolorze. W tej części zdecydowanie działamy bez wielu dowodów historycznych. Ale wierzymy, że wyjście z Egiptu z powrotem do Judei, miało miejsce koło 1200 roku p.n.e. Wiem, że moja mapa robi się trochę... 1200 p.n.e., i jeszcze raz postawię tu znak zapytania, bo tak naprawdę tego nie wiemy. Ale wierzymy, że naród żydowski, który wcześniej był zasadniczo grupą plemion, stanowił wtedy prawdziwe państwo, prawdziwe królestwo, zjednoczone królestwo Izraela i Judei, mamy słynnych królów, króla Saula, króla Dawida, Króla Salomona, król Salomon znany jest ze zbudowania pierwszej świątyni w Jerozolimie. Teraz szybko przeniesiemy się dalej, ponieważ po kilkuset latach ta świątynia została zniszczona przez państwo nowobabilońskie. Więc przesuńmy się troche w czasie. Państwo nowobabilońskie, prowadzone przez Nabuchodonozora II, znane też jako imperium chaldejskie. Było to około, i to w dużym przybliżeniu, 600 lat p.n.e., zwrot "przed naszą erą" to świecki odpowiednik zwrotu "przed Chrystusem", którego skrót to "przed Chr." i odnosi się do czasów przed narodzinami Chrystusa, a p.n.e to czas przed naszą erą, ale 600 p.n.e. i 600 przed Chr. dotyczą tej samej daty. Pomówmy teraz o państwie nowobabilońskim, podkreślę "nowo", ponieważ choć dużo mówi się o Babilonie podczas omawiana starożytnej Mezopotamii, to tak naprawdę Babilon dominował przez stosunkowo krótki okres czasu, patrząc na to z perspektywy wielu tysięcy lat. Właściwie, przez większość tego okresu to Asyryjczycy byli dominujący, ze swoją stolicą w Niniwie. Ale przenieśmy się do ok. 600 r p.n.e., panuje wtedy Nabuchodonozor II. Jest on królem, cesarzem, państwa nowobabilońskiego, i chce... szuka terenu do podbicia. Chce on powiększyć swoje imperium. Jest zdecydowany pokonać faraonów, oraz podbić Egipt, ale nie wszystko idzie po jego myśli w sprawie pokonania faraonów, pozwólcie, to on w drodze do podjęcia próby podboju Egiptu. Nie udało mu się to. Ale po drodze, podczas przemierzania terenów dzisiejszego Bliskiego Wschodu, zgodnie ze Starym Testamentem, niszczy pierwszą świątynie zbudowaną przez Salomona, czyli niszczy tę świątynię, a potem bierze w niewolę naród żydowski, jak mówi Stary Testament. Była to słynna niewola babilońska i odpowiedzialny za nią był właśnie Nabuchodonozor II. Imperium Nabuchodonozora, jego dynastia, trwała stosunkowo krótko w porównaniu do tego wszystkiego. Państwo nowobabilońskie, imperium chaldejskie. Zanim dojdziemy do tego, albo przenieśmy się trochę dalej, do szóstego wieku p.n.e, czyli koło 539, 539 p.n.e, kiedy to Persowie zaatakowali imperium nowobabilońskie. Persowie na czele z Cyrusem Wielkim. Więc mamy Persów, którzy przejęli władzę nad państwem nowobabilońskim, i na naszej osi czasu, o tu, to są Persowie, najeżdżający, najeżdżający i przejmujący coraz to więcej terytorium, przejmują Mezopotamię, są też w stanie przejąć Judeę, a właściwie cały ten region, jakby teraźniejszy Bliski Wschód, i wszystko to im się udało. Jest to duże osiągnięcie, bo zobaczcie, jak długa jest linia Egiptu. Są w stanie podbić Egipt, a na nim nie poprzestają, i jak zobaczymy w następnym filmie, są bardzo sfrustrowani,bo nie są w stanie podbić Greków, choć pod wieloma względami Grecy nie wydawali się tak znaczącym imperium jak Egipcjanie czy Babilończycy. Ale o tym będziemy mówić w następnym filmie.